Kar marjı kısaca iş başarısını gösteren bir orandır. Yani, kar marjı ne kadar yüksek olursa, kar etme potansiyeli var demektir. Yapılan işte kar marjını yüksek hedeflemek, uzun vadeli başarı için oldukça önemli bir kriterdir.
Kar marjı, net gelirin, toplam gelire bölünmesiyle ortaya çıkar. Aynı zamanda net karın satışla elde edilen gelire bölünmesi şeklinde hesaplanır. Net gelir veya net kâr, malzeme maliyetleri (ham maddeler dahil), işletme giderleri ve vergi giderleri de dahil edilerek şirketin tüm giderlerini toplam gelirinden çıkararak belirlenebilir. Çıkan bu sonuçla kar marjları bir yüzdelik olarak ifade edilir.
İçindekiler
Kar Marjı Nasıl Hesaplanır?
Kar marjı hesaplama işleminden yukarıda kabaca bahsetmiştik. Şimdi, buna bir örnek verelim. Örneğin: 120 lira net geliriniz var ve 100 lira gideriniz var. Bu denklemde kar marjını hesaplamak için 120/100=1,2 işlemini yapmanız gerekir. Buradan çıkan sonuca göre sizin %20 kar marjına sahip olduğunuz ortaya çıkar. Kabaca kar marjını hesaplamak için aşağıdaki denklem kullanılabilir.
Kar marjı = Net gelir / Net gider (Bu denklemin sonucu 1’den küçük çıkarsa zarar var demektir. Denklemden çıkan sonuçtan 1 çıkartıp, 100 ile çarparsanız kar marjının yüzdelik oranına ulaşırsınız.)
Şimdi biraz daha kompleks hesaplamalara girebiliriz.
1- Gross Profit
Bu hesaplama türü, yukarıdan aşağıya doğru hesaplama olarak adlandırılır. Gross Profit hesaplama yöntemiyle kar marjı oranını bulmak için ürünün veya hizmetin satış fiyatından alış fiyatı çıkartılır. Elde edilen sonuç satış fiyatına bölünür. Çıkan sonuç 100 ile çarpılır ve kar marjı bulunur.
Gross Profit – kar marjı = [ ( satış fiyatı – alış fiyatı ) / satış fiyatı ] x 100
Örneğin;
- Satış fiyatı 150 TL,
- Alış fiyatı 50 TL,
- Gross Profit kar marjı = (150-50) / 150 x 100 = %66,67 olarak hesaplanır.
Böylece yukarıdan aşağıya hesaplama yöntemiyle kar marjı bulunmuş olur.
2- Mark-up
Bu hesaplama yöntemi ise aşağıdan yukarıya hesaplama olarak bilinir. Tıpkı gross profit yönteminde olduğu gibi ilk olarak ürünün veya hizmetin satış fiyatından alış fiyatı çıkartılır. Çıkan sonuç alış fiyatına bölünür. Bölümün sonucu 100 ile çarpılarak mark-up kar marjı hesaplanmış olur.
Mark-up – kar marjı = [( satış Fiyatı – alış Fiyatı) / alış Fiyatı] x 100
Örneğin;
- Satış fiyatı 100 TL,
- Alış fiyatı 50 TL,
- Mark-up – kar marjı = ( 100-50 ) / 50 x 100 = 50 /50×100 = %100 olarak hesaplanır.
Bu hesaplama yöntemine mark-up kar marjı adı verilmektedir.
Her ne kadar iki hesaplama yöntemi de birbirine benziyor olsa da aralarında farklar bulunmaktadır. Aynı verilerle hesaplandığında farklı kar marjları ortaya çıkar. Farklı örneklerle incelendiğinde aşağıdaki ilişki görülecektir.
- 100% Yukarı = 50.0% Aşağı
- 75% Yukarı = 42.9% Aşağı
- 50% Yukarı = 33.0% Aşağı
- 25% Yukarı = 20.0% Aşağı